توجه به شعر و ادبیات در فرهنگ ایران تاریخچه دیرینه‌ای دارد و می‌شود گفت که ایران در نگارش حکایت و داستان‌ها در قالب شعر و نثر از پیشگامان بوده است. ولی نگارش داستان به صورت رمان های ایرانی امروزی از اواخر قرن 19 در ایران آغاز شده است و به نوعی صادق هدایت اولین رمان واقعی ایرانی را به اسم بوف کور نوشت و بعدها رمان نویسی در ایران با بزرگ علوی، ایرج پزشک، سیمین دانشور و احمد محمود وارد موج جدیدی شد. در این پست ما قصد داریم تا چند تا از بهترین رمان های ایرانی سال های گذشته و جدید را معرفی کنیم.
معرفی بهترین رمان های ایرانی قدیمی
1- جای خالی سلوج
محمود دولت آبادی جای خالی سلوج را پس از آزادی از زندان ساواک و در مدت 70 روز نوشته است. این کتاب که رمان رئالیستی است از یک فقدان صحبت می کند که از رفتن سلوج به وجود آمده است. داستان از جایی شروع می شود که سلوج برای پیدا کردن کار بی خبر از همسر و فرزندانش راهی شهر می شود.
و هنوز به چشم می‌توانیم ببینیم که زنان ما در جاهای مختلف ایران پابه‌پای مرد کارهای دشوار انجام می‌دهند، در امر دامداری، کشاورزی، نساجی و غیره… و در سهمی که از عذاب زندگی می‌برند و نیرویی که در مقاومت و سختکوشی در برابر این زندگی مصرف می‌کنند هم هیچ کم از مردها ندارند.
2- شوهر آهو خانم
شوهر آهو خانم از علی محمد افغانی نخستین بار در سال 1340 منتشر شد و مخاطب زیادی را به سوی خود جذب کرد. داستان درباره زنی به اسم آهو است که در سال 1313 در کرمانشاه زندگی میکند. افغانی از زندگی زنان طبقات پایین جامعه صحبت می کند که از کم ترین حقوق خود بهره مند نمی شوند.
آهو خواه ناخواه می بایست به زندگی هووداری که شوهرش به او تحمیل کرده بود تن در دهد؛ بسوزد و هر طور هست با وضع جدید بسازد. اگر سید میران مردی بود که شاهین عدل و انصاف را میان دو همسر راست نگه می داشت و اگر هما به حق خود قانع بود او چندان غمی نداشت؛ اما نه شوهرش چنان مردی بود و نه هوویش چنین زنی. از وقتی که دوباره نوبت برقرار شده بود شوهرش البته یک شب در میان پهلوی او بود، ولی چه بودنی، دلش که همه حرف ها بر سر آن بود همراهش نبود. گویی این حقّه رازی نهان را همان لحظه که از سوگلیش جدا می شد به دست ظریف و امانت دار وی می سپرد تا از دستبرد غیر محفوظ بماند.
3- سو و شون
سو و شون داستان کسانی را روایت می کند که برای این مملکت در بحبوحه جنگ جهانی دوم فداکاری کردند و جنگیدند. داستان از عروسی دختر حاکم شروع می شود که ناهماهنگی در مجلس عقد از همان ابتدا مشاهده می شود. زرى و یوسف هم که شخصیت های اصلی داستان هستند در این جشن حاضرند. یوسف با دلخورى و زرى با نگاهى نقادانه مجلس را از نظر مى‌گذرانند. نانواها برای چاپلوسی و خوش خدمتی در زمانی که مردم نان خشک برای خوردن ندارند نان سنگگ بزرگی پخته و به مجلس عروسی آورده اند. سو و شون از کتاب هایی است که در همه لیست های معرفی بهترین رمان ایرانی قرار دارد.
4- دایی جان ناپلئون
کتاب دایی جان ناپلئون یکی از بهترین رمان های ایرانی، نوشته‌ی ایرج پزشکزاد ، نویسنده و طنزپرداز ایرانی است. داستان این کتاب درباره پسر سیزده‌ساله‌‌ای به اسم سعید است که ماجراهای خانه دایی‌جان ناپلئون و عشقش به دختری به اسم لیلی را تعریف میکند.
لیلی، دختر دایی‌جان، و برادر کوچکش نیم ساعتی بود در باغ انتظار ما را می‌کشیدند. بین خانه‌های ما که در یک باغ بزرگ ساخته شده بود، دیواری وجود نداشت. مثل هر روز زیر سایه درخت گردوی بزرگ بدون سروصدا مشغول صحبت و بازی شدیم. یک وقت نگاه من به نگاه لیلی افتاد. یک جفت چشم سیاه درشت به من نگاه می‌کرد. نتوانستم نگاهم را از نگاه او جدا کنم. هیچ نمی‌دانم چه مدت ما چشم در چشم هم دوخته بودیم که ناگهان مادرم با شلاق چند شاخه‌ای بالای سر ما ظاهر شد. لیلی و برادرش به خانه خود فرار کردند و مادرم تهدیدکنان مرا به زیرزمین و زیر شمد برگرداند. قبل از اینکه سرم به‌کلی زیر شمد پنهان شود، چشمم به ساعت دیواری افتاد. سه وده دقیقه کم بعدازظهر بود. مادرم قبل از اینکه به نوبت خود سرش را زیر شمد کند گفت:
ــ خدا رحم کرد دایی‌ات بیدار نشد وگرنه همه‌تان را تکه‌تکه می‌کرد
معرفی بهترین رمان های ایرانی جدید
1- کتاب من، شماره سه
من، شماره سه از رمان‌هایی است که در لیست های معرفی بهترین رمان ایرانی قرار دارد. من، شماره سه توسط عطیه عطارزاده که نویسنده رمان جوان است، درباره یکی از جذاب ترین موضوعات نوشته شده است. داستان آن در یک آسایشگاه روانی اتفاق می افتد. جایی که شخصیت اول قصه به سبب جنونی که به آن دچار است، از نحوه ی توصیف و روایت خاصی برخوردار است که به خوبی خواننده را با ذهن پریشان و دنیای آشفته اش آشنا میکند و از طریق نقاشی و خطوط، دنیای خود را به دیگران نشان می دهد. من، شماره سه از داستان هایی است که شاید کمتر کلیشه‌ای باشد و با یک قصه نو و جدید آشنا خواهید شد.
2- سال بلوا
سال بلوا که سه سه سال طول کشید تا عباس معروفی آن را تمام کند به صورت اول شخص در ذهن یک زن به نام نوشافرین روایت می‌شود و در شروع داستان مستقیما داخل قصه پرت می شویم و با داستان آشنا می‌شویم. به قولی نویسنده در ابتدای کتاب سراغ حاشیه نمی رود و خواننده را مستقیم وارد اصل داستان میکند. تا در ادامه به مرور ذهنیت‌ها و شخصیت‌های کتاب را برای ما معرفی کند. سال بلوا از کتاب‌هایی خواهد بود که چند وقتی ذهن شما را درگیر خواهد کرد پس حتما باید در لیست معرفی بهترین رمان های ایرانی باید حضور داشته باشد
3- کتاب روی ماه خداوند را ببوس
از پرافتخار‌ترین و مهمترین اثر مصطفي مستور و یک نقطه‌ي عطفی در طول زندگی او كتاب روي ماه خداوند را ببوس را می‌توان نام برد. استفاده از زبانی لطیف و روان در بیان مفاهیم عمیقی چون شک در وجود خدا و شخصیت پردازی‌های دقیق باعث شد تا اين كتاب بسياري داشته باشد و به سرعت به چاپ‌های بعدی برسد. رمان روی ماه خداوند را ببوس جایزه‌ي بهترین رمان سال‌های 1379 و 1380 جشنواره‌ي «قلم زرین» را به دست آورد. برای شما نیز یکی از خاطره انگیزترین قصه‌خواهد شد.
4- رویای نیمه‌شب
رویای نیمه شب از اثار مظفر سالاری است که داستانی عاشقانه را روایت میکند که جوانی از اهل سنت به دختری شیعه مذهب علاقه مند شده است. قصه عاشقانه این دو جوان با موانع و اتفاقاتی تلخ و شیرین مواجه می‌شود. شخصیت اصلی داستان پسری به نام هاشم است که با پدربزرگ زندگی میکند. ابوراجح حمامی از دوستان پدربزرگ هاشم است که دختری به نام ریحانه دارد. هاشم عاشق ریحانه می‌شود و ادامه داستان… . مطالعه کتاب رویای نیمه شب به علاقمندان کتاب‌های داستانی و عاشقانه به شدت پیشنهاد می‌شود.
سخن پایانی:
از سالیان گذشته رمان های ایرانی زیادی توسط نویسندگان ایرانی نوشته شده که در این پست سعی داشتیم چند تا از آنها را برای شما معرفی کنیم. به این لیست معرفی بهترین رمان های ایرانی می‌توان رمان‌های زیادی اضافه کرد پس شما هم اگر از طرفداران خرید رمان ایرانی هستید تجربیات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
مطالعه بیشتر:
بهترین رمان های عاشقانه ایرانی و خارجی که حتما باید بخوانید